d ordt~in~beeld

de Geschiedenis van Dordrecht in beeld
Oudste Stad van Holland

Traject 12
Van Lage Bakstraat naar Spuibrug


home

alle trajecten

tijdbalk

In 1890 werd het oorspronkelijke buitenhuis "villa Rozenhof" afgebroken. Een jaar later werd iets ten noorden van deze plaats een woning met dezelfde naam in renaissancestijl -zelfs met koepel- gebouwd. Deze toch wat pompeuze woning werd enkele jaren bewoond door familie van Graaf van Rechteren Limpurg. Na slechts 4 jaar bewoning werd het pand weer verkocht voor een prijs van 3200 gulden. De kopers waren de gebroeders Colombijn die de Levensverzekeringsmaatschappij Dordrecht hadden opgericht in 1874. De bijbehorende tuin werd door deze verzekeraar rond 1900 in de rol van projectontwikkelaar opgeofferd aan nieuwbouw van herenhuizen. Straten kregen de naam Dordrechtstraat en Levensverzekeringstraat. Na 1918 trok de belastingdienst in het pand. Nog steeds dient het tot kantoorgebouw.


uitgever:
J.H.Schaefer

De oorlogsjaren 1940-1945 hebben ook hun invloed gehad op dit gebied. De omgeving rondom het station was in de oorlogsjaren immers van groot strategisch belang. Op de achterzijde van deze foto wordt vermeld dat deze foto is gemaakt in mei 1940. Volgens de kaart betreft het hier de hoek Havenstraat - Rozenhof. Dat bij het bombardement dus de Villa Rozenhof gespaard is gebleven mag dan toch wel bijzonder worden genoemd.


Agfa foto

Dit gebouw werd aanvankelijk neergezet als kantoor voor de verzekeraar Eerste Nederlandsche. Nu beter bekend als Aegon. In 1954 werd het in gebruik genomen door de Vereniging voor Diaconessenarbeid "Refaja". Mede omdat het diaconessenwerk geleidelijk veranderde van wijkverpleging naar ziekenverzorging waren ze in de Prinsenstraat uit hun jasje gegroeid. Een aanzienlijke verbouwing moest plaatsvinden om het pand van kantoor naar ziekenhuis te transformeren. In 1958 werd Refaja geopend door koningin Juliana. In 1974 moest het gebouw alweer worden afgebroken en verhuisde Refaja naar het van der Steenhovenplein.


Uitgever:
Koos Versteeg

Wandelend over de Burgemeester de Raadtsingel zien we opnieuw een verzekeringsmaatschappij. In dit pand gebouwd onder architectuur van Sybold van Ravenstein was "De Holland van 1859" gevestigd. Door de snelle groei van deze verzekeraar werd later aan de achterzijde een modern kantoor aangebouwd. Het polisarchief bleef in het oude pand achter. Bij een evenement als de Open Monumentendagen in Dordrecht zou je toch verwachten dat dit gebouw zou worden opgenomen in de route. Maar helaas is het pand nu zo door bestemmingswijziging en daarmee samenhangende "verbouwingen" verminkt dat het blijkbaar zelfs niet meer als monument kan worden aangemerkt. Het gebouw verpaupert dan ook heel snel. Het is te hopen dat het pand binnenkort een betere bestemming krijgt zodat het weer trots kan worden vermeld in het boekje van de Open Monumentendagen.


Uitgever:
Joost van de Weg

De aanleg van de spoorlijn in 1871 was uiteraard een geweldige inbreuk op de bestaande infrastructuur. De oude Spuiweg werd nu verdeeld in 2 stukken. Het gedeelte aan de andere zijde van de spoorweg werd nu voortaan de Krispijnseweg . Daar werd rond 1900 de landelijke omgeving volgebouwd met nieuwbouwwoningen. De bewoners klaagden al snel volop voor het lange wachten voor de spoorlijn. Om de wachtende mensen terwille te zijn besloot men tot aanleg van een loopbrug. In de volksmond kreeg deze brug al heel snel de naam "de Brug der Zuchten". Zo te zien was het ook een hele klim!


Uitgever:
Koos Versteeg

Veel oudere Dordtenaren besloten toch het wachten voor de spoorlijn maar voor lief te nemen.. Hier zien we dat de lijn weer opengaat en het verkeer weer vrij naar de overkant kan gaan. Hoe druk het dan was toont deze ansichtkaart. De les hieruit voor de Gemeente Dordt was: Bouw voortaan geen woningwijk meer zonder te zorgen voor goede toegangswegen voor de bewoners.


Uitgever:
A.G.V te Dordrecht

Wat een verademing. De Krispijntunnel werd aangelegd. In 1937 werd deze feestelijk geopend door Burgemeester Bleeker. Eindelijk kon het verkeer vrijuit van Krispijn naar de stad en omgekeerd. Het fietsverkeer mocht aanvankelijk gewoon door de grote tunnelbuis . Later werd dit snel verboden omdat het autoverkeer steeds drukker werd. Rechts ligt het gebouw van De Holland nog keurig onaangetast in het zonnetje.


Uitgever:
J.van de Weg

De Spuiweg was lange tijd de belangrijkste toegangsweg naar de stad over land. De huidige Krispijnseweg (voorheen ook Spuiweg) rekenen we daarbij mee. Mede door de aanleg van de Stationsweg en de Johan de Wittstraat rond 1870 verloor de Spuiweg echter deze belangrijke functie. Reizigers van buiten Dordt kwamen nauwelijks meer in de voorname Spuiweg. De winkels in de straat kregen het geleidelijk steeds moeilijker. Tot op de dag van vandaag is deze ontwikkeling niet gekeerd. Een zekere verpaupering is helaas zichtbaar. Verschillende panden werden in gebruik genomen door Stichting De Hoop en voor verder verval behoed. Deze stichting heeft zich ontwikkeld tot landelijk belangrijk opvangcentrum voor verslaafden en bezit inmiddels veel onroerend goed in Dordrecht. Aardig om te weten is dat de naam van de stichting te danken is aan de molen De Hoop die aan de Spuiweg heeft gestaan. Dit was een stellingkorenmolen en werd gesloopt omstreeks 1870. Zou het toevallig zijn dat in dat jaar ook de nieuwe toegangsweg naar de stad ontstaat? Wij hopen nu maar dat de straat iets terug krijgt van zijn oude allure.


Uitgever:
A.G.V -.D

Hier zien we de Spuiweg in betere tijden. Zo te zien toen nog een zeer levendige straat. We zien dat de middenstanders volop werk aan de winkel hadden. Een olieman met zijn kar zwoegt door de straat. Een ijscoman brengt zijn ijsjes aan de man. Een vrachtwagentje staat klaar om weer wat handel op te halen. We ontdekken opeens aan de hand van het uithangbord de zaak van wed. Plancken. Deze naam komen wij ook tegen als uitgever van oude ansichtkaarten. Wellicht hangen daar in de winkel de kaarten wel te koop waar wij nu zo met nostalgie op terugkijken. Overigens had het fietsverkeer hier blijkbaar nog weinig te duchten van de auto´s . Midden op straat fietsen was toen nog geen probleem.


Uitgever:
J.van de Weg

Vanaf de middeleeuwen was het gebruikelijk om het vee naar de mensen op de markt te brengen als het tijd werd om te slachten. Zo zien we de naam Veemarct zo rond 1590 terug waar nu de Varkenmarkt is. Deze straat liep van Vleeschhouwerstraat naar Aardappelmarkt. De slagers (vleeschhouwers) zaten gemakshalve vlakbij in de buurt. Later zocht men een ruime plek buiten de stad. Zo komen we terecht op het huidige Beverwijksplein en kijken richting Grote Kerk. De veemarkt is aldaar in volle gang. Een echte koehandel dus. Nu begrijpen we ook dat de huidige overdekte parkeerplaats in deze buurt naar deze markt is genoemd.


Uitgever:
J.van de Weg

Afgelopen week hebben we in Dordrecht mogen genieten van winterse en schilderachtige plaatjes. Nu kijken we ongeveer ter hoogte van de huidige Johan de Wittbrug naar een fraai winters tafereel van de Spuibrug van rond 1800. Omdat fotografie toen nog niet bestond moeten we het doen met deze prachtige tekening van M.Schouman. Dordrecht werd nog omgeven door de veilige stadsmuur. Op de achtergrond staat de Grote kerk als rots in de branding, De ophaalbrug is de Spuibrug . Pal daarnaast rechts staat de Spuipoort. Even daarvoor zien we de Beulstoren. Hier woonde de beul die de doodstraf buiten de stad tot uitvoer bracht. Met uitzondering van de Grote Kerk allemaal verdwenen.


Uitgever:
J.van de Weg

Op de tekening zagen we dat de Spuihaven ´s winters recreatief gebruikt. Veel Dordtenaren zullen hier hebben leren schaatsen. Belangrijk was dat de jeugd van Dordt vroeg leerde zwemmen. Overal was immers water in en rondom de stad te vinden. ´s Zomers werd de Spuihaven daarom gebruikt om de jeugdige bewoners van Dordt te leren zwemmen. De zwemmers werden met een hengel boven water gehouden. Of het zo een plezierig lesje was wagen we te betwijfelen. De instructeur bleef in ieder geval lekker droog met zijn hoed op aan de kant staan.


Uitgever
Koos Versteeg

Terug naar de Spuibrug met het visitekaartje van de stad: de prachtige Spuipoort gebouwd in 1609. Al rond 1300 was op die plaats een verbinding te vinden van het oude Dordrecht met zijn achterland. Laten we eens voorstellen wat een geweldige indruk dit gebouw zou maken bij de toeristen die Dordrecht nu komen bezoeken. Helaas heeft het niet zo mogen zijn. In 1870 is de poort voor afbraak verkocht voor een bedrag van 687,- euro. Het maakt ons in ieder geval bewust dat we extra zuinig moeten zijn op de vele monumenten die Dordrecht nog steeds heeft.


Uitgever:
A.G.V.D.

Waarom ons huidig stadsbestuur zo´n sterke voorkeur heeft voor de roestvrij stalen zuilen als "herinnering aan de Spuipoort" ontgaat ons nog. Dit materiaal zien we nu steeds vaker in de stad terug zoals bij het vernieuwde Station en de bushaltes. Het zal de jeugd van Dordecht in ieder geval niet lukken om in de huidige zuilen te klimmen. Zo te zien was dit vroeger wel anders. Hier zijn enkele belhamels in de paal bij de Spuibrug geklommen. Het mag natuurlijk niet maar het levert ons in ieder geval een leuk plaatje op.


Uitgever A.G.Versteeg

home

alle trajecten

volgend traject