Van oudsher was het de gewoonte om de mensen in of vlakbij de kerk te begraven. Halverwege de 19e eeuw kwam het besef dat het om gezondheidsredenen verstandiger zou zijn om mensen wat meer buiten de bebouwde kom een laatste rustplaats te gunnen. Niet wetende dat het omringende gebied snel volgebouwd zou gaan worden koos men voor deze plek. Het water, dat we hier zien, scheidt de dodenakker op een natuurlijke wijze af. Zelf stellen we ons nu de vraag of het water geen overblijfsel zou kunnen zijn van het riviertje de Thure. Al eerder zagen we de loop vanuit het gezondheidspark richting Blekersdijk gaan en is het dus niet denkbeeldig dat we hier nog met een restant van de Thure hebben te maken. Hier aan de Dubbeldamseweg bij de begraafplaats zien we een bekend gebouw. Dit huis staat er nu nog steeds. Als we tegenwoordig naar dit gebouw kijken kunnen we ons niet voorstellen, dat het hier al meer dan een eeuw staat. Het heeft de tand des tijds zeer goed doorstaan. Deze foto moet genomen zijn vanaf het punt waar nu de Blauwe Tunnel het verkeer doorlaat. Tegenwoordig zien we nog steeds dat hier af en toe een hengeltje wordt uitgegooid. Maar zo rustig als deze jongeman staat te vissen is het daar toch niet meer.

Al vanaf 1872 was er een spoorverbinding via de Moerdijkbrug met het zuiden des lands. Het station Dordrecht was op dat moment zelfs nog niet helemaal gereed. Waar nu de tunnel bij de Dubbeldamseweg onder de rails doorgaat lag voorheen deze spoorwegovergang. Nabij de overweg was het huisje waaruit de spoorbomen nog met de hand bediend werden. De afzender van deze kaart heeft hier met een kroontjespen een kruisje op de kaart gezet. Zou hij soms ook de spoorbomen bediend hebben? Ondanks het feit dat ze nu open staan maakt de slagersknecht nog geen enkele aanstalten om verder te rijden. Hij moet eerst even zijn verhaal afmaken.

Hetzelfde huisje zien we hier van iets dichterbij. Een stoomtram passeert de overgang terwijl de automobilist netjes wacht totdat hij zijn weg kan vervolgen. Zoals we nu kunnen beleven tijdens Dordt in Stoom zal het ongetwijfeld toen ook een machtig gezicht geweest zijn om de trein hier te zien passeren. Deze foto is van rond 1930. Als we beseffen dat in 1934 de eerste elektrische trein over deze rails richting Rotterdam reed zal dat toch één van de laatste stoomtreinen zijn geweest zijn die hier de overweg passeerde.

Van vervoer over land was in het midden van de 19e eeuw nog nauwelijks sprake. Vervoer over water speelde de hoofdrol. De uitvinding van de stoommachine bracht hier compleet verandering in. Nu werd het mogelijk om gemakkelijk over land te reizen. De automobiel speelde in die tijd nog maar een bijrolletje. Rond 1934 is vlakbij deze overgang de foto genomen waarop duidelijk is te zien welke scherpe bocht de locomotief moest nemen. Ook tegenwoordig nog wordt deze bocht nog als een moeilijk te nemen hindernis gezien. Zeker met de steeds gevaarlijker transporten blijft dit een groot risico voor onze stad. Zo idyllisch als op deze foto is de zaak al lang niet meer. Door oprukkende bebouwing ligt de doorgang nu midden in bewoond gebied en zijn de lokale politici terecht in het geweer gekomen om het veiligheidsrisico´s daar te verbeteren.

We wandelen in dezelfde periode wat verder en komen bij de Korte Scheidingsweg. Het muziekkorps dat aan het spelen is valt meteen op. Het blijkt een werkelozenmuziekkorps te zijn. Zoals altijd heeft de muziek een sterke aantrekkingskracht op de jeugd. Ook in de jaren 30 van de vorige eeuw was het crisistijd. Het is wel zo dat de voorzieningen nog niet zo waren als tegenwoordig. Ook toen vond men het nodig dat voor een uitkering een tegenprestatie mocht worden verlangd. Mensen mochten vooral niet doelloos rondhangen maar moesten iets nuttigs ondernemen. Hieraan hebben we bijvoorbeeld ook ons Wantijpark te danken. Een uniek gebied dat in periode van crisis door Dordtenaren werd aangelegd en waarvan we nog steeds de vruchten plukken. In hoeverre de werklozen zich met deze muziek in hun levensonderhoud konden voorzien en of de muziek door omwonenden op prijs werd gesteld vertelt onze historie niet.

Het lijkt er hier op of de jongelui rechts op de foto zojuist van de sokken zijn gereden door het busje. De koe rechts op de foto is even gestopt met grazen en kijkt meewarig naar het tafereel. Dit plaatje van fotograaf van v.d.Weg van de Korte Scheidingsweg dateert van omstreeks 1933. De jongen wordt door een vriend uit de sloot getrokken. Het kan natuurlijk allemaal door de fotograaf in scene gezet zijn maar feit is wel, dat de grote bomen kort daarna gerooid werden om het verkeer daar beter te laten doorstromen. De sloot werd niet gedempt. Tot op de dag van vandaag kunnen wij nog zien hoe de Korte Scheidingsweg er toen uitzag. Overigens zou dit formaat van de busjes wat ons betreft best weer terug mogen komen. Zeker voor de binnenstad zijn ze groot genoeg.

De koe in het weiland toont wel aan dat omgeving daar in de jaren 30 nog vrij landelijk was. Om een indruk te geven van de verkeersdrukte bekijken we de situatie daar eens aan het begin van de 20e eeuw. De overweg ligt er al, maar daar is alles mee gezegd. De spoorlijn werd in 1885 aangelegd. Zo te zien kon in die tijd nog volstaan worden met een handmatige bediening van de spoorbomen. Om de regen en winterkou enigszins te ontlopen kon de ambtenaar schuilen in het spoorwachtershuisje.

Als we de spoorwegovergang oversteken komen we bij de Transvaalstraat hoek Krommedijk. In het gebouw op de foto is nu een rijwielzaak gevestigd. De spoorlijn die we hier zien was van “het lijntje van Lips” Op de Staart waren al behoorlijk wat bedrijven gevestigd en om goederen daar te vervoeren vond men een goederentrein onmisbaar. Als de trein door de stad reed werd hij vooraf gegaan door een man met een vlag om de verkeersdeelnemers te waarschuwen voor het aankomend gevaarte. Menig fietser viel omdat de fietsbanden in het spoor van de rails terecht kwamen waardoor men lelijk ten val kon komen. Het is daarom niet verwonderlijk dat in 1966 uiteindelijk de spoorlijn werd opgedoekt.

Lopen we weer terug over de Krommedijk komen wij op het Land van Valk. Deze buurt werd genoemd naar Jacobus Valk. Hij leefde van 1838 tot 1923. De gemeente Dordrecht kocht zijn grond op om hier een nieuwe woonwijk uit de grond te laten stampen. Zoals de foto laat zien was het zeker geen eentonige bouw maar werd met torenwoningen een afwisselend architectonisch hoogstandje neergezet. Door de karakteristieke bouw van de woningen werd aan de achterzijde een omsloten gedeelte gecreeerd die alleen te voet of met fiets via een poort te bereiken was, Daar konden kinderen naaar hartelust spelen en sociale contacten kwamen als vanzelf tot stand. Wij kunnen het weten want we hebben zelf in het huis waar de ijscoman voor de deur staat jaren met plezier gewoond.

De molen Willem de Tweede hier op de foto stond even verderop ter hoogte van de Werkenmondestraat aan de Krommedijk. Nadat hier in de buurt steeds meer huizen kwamen kreeg de toenmalige eigenaar van de molen, de heer de Haan,het aan de stok met de gemeente Dordrecht. Er werd door hem een onafhankelijk deskundige ingeschakeld die vaststelde dat gemeente teveel woningen had laten bouwen waardoor er onvoldoende wind was om de molen te laten draaien. Er werd gedacht aan een ander wiekensysteem of anders zou de molen anderhalve meter opgevijzeld moeten worden. De gemeente werd aansprakelijk gesteld. Omdat de gemeente Dordrecht niets meer van zich liet horen koos de Haan eieren voor zijn geld en verkocht hij de molen voor woningbouw. Later begon hij een handeltje in dierenbenodigdheden aan de Tiesselensstraat. Of dat bedrijfje hem uiteindelijk windeieren zou leggen vertelt ons verhaal niet.